به نقل از «فرارو»

رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی: گفتیم مرمت کنید، نگفتیم تخریب کنید!

تاریخ انتشار: ۲۴ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۷۰۹۶۱۸۷

رییس پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری گفت: خطی را برای تخریب بافت تاریخی شیراز پیشنهاد نکرده‌ایم و هیچ بنای ثبت‌شده‌ای تخریب نمی‌شود. قرار نیست چیزی تخریب شود. تاکید ما اجرای طرح مشاور طرح توسعه حرم شاهچراغ است که آن طرح، بر به‌سازی، سامان‌دهی و مرمت وضع موجود تاکید دارد.

به گزارش ایسنا، مصیب امیری، رییس پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری در واکنش به اظهارنظر‌هایی مبنی بر موافقت پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با تخریب ۳۵ پلاک در بافت تاریخی شیراز، با توجه به مصوبه کمیسیون ماده ۵ که براساسِ خط پیشنهادی این پژوهشگاه صادر شده است، اظهار کرد: درباره بافت تاریخی شیراز، طرح‌های مختلفی وجود داشت؛ مشاور طرح یک نظر داشت، وزارت میراث فرهنگی نظری مشابه آن داشت و متولیان و دست‌اندرکاران هم یکسری ایده داشتند، همه این‌ها در گروه‌های کارشناسی جمع‌بندی شده است و خطی که عنوان شده از سوی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری پیشنهاد شده، جدا از خط مشاور طرح توسعه حرم شاهچراغ نیست.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

او گفت: پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با تاکید بر این نکته که در بین گزینه‌های مختلفی که درباره اتصال دو حرم در شیراز وجود دارد، می‌تواند وضع موجود را به‌سازی و سامان‌دهی کند و به حفاظت آنجا منجر شود، طرح مشاور را با این دیدگاه که تخریب کم‌تری دارد، مد نظر قرار داده است.

امیری اظهار کرد: طرح مشاور طرح توسعه حرم، روی ساختاری تعریف شده است که قبلا این دسترسی ایجاد شده است، آن طرح تاکید می‌کند در همان بستری که وجود دارد جداره‌ها مرمت، احیاء و کف‌سازی شود و این خط پررنگ‌تر شود. پررنگ شدن آن خط به این معنا نیست که تخریب بیشتری صورت گیرد.

او در پاسخ به این پرسش که آیا خط پیشنهادی پژوهشگاه تخریبی را به دنبال دارد؟ گفت: آن طرح در حال حاضر در شورای عالی شهرسازی و معماری است و به جرأت می‌گویم تخریبی به آن شکل به دنبال ندارد و شاید فقط چند پلاک مخروبه که در این مسیر قرار دارد. آنچه درباره تخریب بنا‌های ثبت شده و واجد ارزش گفته شده است، اصلا صحت ندارد.

امیری همچنین گفت: خطی که به آن اشاره می‌کنند، خط تخریب نیست. روی خط پیشنهاد شده از سوی پژوهشگاه یکسری بناها، شناسایی و تاکید شده که این بنا‌ها باید مرمت شوند؛ چه بنا‌هایی که ثبت شده‌اند و چه بنا‌هایی که ارزشمندند. اگر برخی آن خط را با خط تخریب اشتباه گرفته‌اند، باید بدانند که بحث متفاوتی مطرح است.

رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری که وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، مواضع و نظر خود را درباره اجرای طرح توسعه حرم شاهچراغ در بافت تاریخی شیراز، به آن واگذار کرده است، تاکید کرد: پژوهشگاه به شکل رسمی نظر خود را به شورای عالی شهرسازی و معماری اعلام کرده است که با نظر مشاور طرح با رعایت مواردی که گفته شد، موافقیم.

امیری همچنین گفت: آنچه درباره حضور و فعالیت بولدوزر‌ها در بافت شیراز گفته شده است، حداقل تا این لحظه که صحبت می‌کنیم هیچ اتفاق جدیدی یا تخریب جدیدی در بافت شیراز رخ نداده است.

امیری تاکید کرد: این طرح دو حرم را به یکدیگر متصل می‌کند، مشاور گزینه‌های مختلف را بررسی کرده است، ما هم بررسی‌های خود را انجام داده‌ایم، آن طرح (مشاور) معقول‌ترین و مناسب‌ترین است، با توجه به این‌که در بستری شکل می‌گیرد که الان وجود دارد.

کمیسیون ماده ۵ در ۲۵ اردیبهشت‌ماه سال ۱۴۰۱، طرح «تفصیلی بافت پیرامون حرم شاهچراغ (ع)» را با امضای استاندار فارس، شهردار شیراز، مدیرکل راه و شهرسازی فارس، رییس سازمان جهاد کشاورزی فارس، مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی فارس، رییس شورای اسلامی شهر شیراز، مصوب کرد که طبق مواد آن اجرای این طرح در محدوده ۵۷ هکتاری مورد تایید قرار گرفته است که طرح شبکه‌بندی معابر، سامان‌دهی ۸ امامزاده و مسیر ارتباطی بین آن‌ها با رویکرد حفظ وضعیت موجود، رعایت اصول پدافند غیرعامل و ایمنی از جمله موارد مصوب آن کمیسیون بود. بر این اساس مصوب شده مسیر زیارتی تعریف شده از مسجد طبالیون تا معبر موجود شمال حرم مطهر سید علاءالدین حسین، روانبخشی و ادامه یابد.

کمیسیون ماده ۵ همچنین اتصال حرمین در قالب یک میدان پیاده‌راه با هندسه مناسب محدوده پیشنهادی از شمال به خط مشکی ترسیم شده روی نقشه و از شرق به حرم حضرت سید علاءالدین حسین (ع) و از غرب به مسجد عتیق و مسجد طبالیون و از جنوب به ساختمان موجود مشهور به بین‌الحرمین طبق طرح، تصویب کرده است.

در بند شش این مصوبه همچنین آمده است تمام آثار ثبت شده ملی و واجد ارزش واقع در این محدوده با کاربری متناسب حفظ شده و در صورت ایجاد تردید در ارزشمندی برخی از بنا‌های واجد ارزشِ اعلام شده، این موضوع در کمیته‌ای متشکل از نمایندگان استانداری به نمایندگی معاونت هماهنگی امور عمرانی و معاونت امور زائران و گردشگری، میراث فرهنگی و گردشگری، راه و شهرسازی، شورای اسلامی شهر، شهرداری شیراز و نمایندگان استان‌های مقدس مورد بررسی و بازنگری مجدد قرار گیرد.

همچنین مصوب شده که محدوده تدقیق شده (حدفاصل خط مشکی تا مجموعه بین‌الحرمین) طراحی شهری میدان پیاده‌راه مناسب با لحاظ کردن مداخلات کالبدی متعارف همچون مرمت، حفاظت، نوسازی، بازسازی، تجدید بنا، تغییر عملکرد به فضای باز شهری تهیه و به تایید کمیسیون ماده ۵ استان برسد.

این مصوبه با توجه به اشاره‌ای که به خط پیشنهادی پژوهشگاه دارد، نگرانی‌ها را درباره تخریب بیشتر بافت تاریخی شیراز تشدید کرده که در نامه‌هایی به استاندار فارس و وزیر راه و شهرسازی انتقال داده شده است که استاندار فارس در واکنش به آن، تخریب تعدادی از خانه‌های ارزشمند بافت تاریخی شیراز را "شایعه" دانسته و پاسخ داده است: «هیچ تصمیمی برای افزودن فضا به حرم‌های مطهر احمدی و محمدی را نداریم و فقط یک قسمت کوچک در شرق حرم مطهر سید علاالدین حسین (ع) افزوده خواهد شد که در این فضا نیز ساختمانی وجود ندارد.»

سیدمحمدرضا رضازاده ـ استاندار اسبق فارس، مشاور تولیت حرم شاهچراغ و عضو هیأت امناء آستان‌های مقدس شیراز ـ نیز پس از آن‌که به نقش او در اجرای این طرح اشاره شده است، با انتشار توضیحاتی گفت: ۵۷ هکتار وسعت منطقه‌ای است محدود به خیابان‌هایی که حرم مطهر در آن واقع شده است و هرگز به معنای توسعه دادن صحن و شبستان و رواق در این وسعت نیست.

تخریب بافت تاریخی شیراز در چهار دهه مکرر صورت گرفته است:

۱-تخریب بافت تاریخی شمال مسجد نو با نابودی ده‌ها خانه و ساخت خیابان شهید دستغیب در دهه ۱۳۶۰،

۲-تخریب حدود ۸۰ هزار متر مربع از بافت تاریخی در جنوب بارگاه شاه چراغ به نام بین‌الحرمین در اوایل دهه ۱۳۷۰ و تبدیل آن به پاساژ‌ها و هتل و ...

۳-تخریب ۳۵۰۰۰ متر مربع فضای پیرامون مدرسه خان (مدرسه ملاصدرا عالم بزرگ اسلامی) که تبدیل به پاساژ طلافروشی در حریم حفاظتی این مدرسه مهم کم‌نظیر تاریخی شده است.

۴-احداث خیابان ۹ دی در بافت تاریخی به بهانه ایجاد دسترسی به در غرب شاه چراغ و به بهای تخریب ده‌ها خانه تاریخی، در حالی که دسترسی از طریق خیابان و میدان موجود بود و با ساخت شبستان روی میدان احمدی، راه دسترسی عمومی را بستند و مجموعه را با مشکل مواجه کردند.

۵-طرح ۵۷۰ هزار متری (بیش از نیم میلیون متر مربع) گسترش شاه چراغ (ع) با هدف تخریب بخش‌های بزرگی از بافت تاریخی و ایجاد صحن بزرگ (به اندازه تقریبی ۶ زمین فوتبال)، قبرستان زیرزمینی و مراکز رفاهی، خرید و ... که تاکنون بخش‌هایی از این محدوده تخریب شده است. اجرای این طرح تقریبا در نیمه‌های دهه ۹۰ متوقف شد، اما از سال ۱۴۰۰ بار دیگر به جریان افتاده است.

منبع: فرارو

کلیدواژه: بافت تاریخی شیراز پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی بافت تاریخی شیراز کمیسیون ماده ۵ طرح توسعه حرم حرم شاهچراغ مشاور طرح ثبت شده آن طرح بنا ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۰۹۶۱۸۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

سکوت در ماجرای سنگلج جایز نیست!

یک فعال هنری و کارشناس میراث فرهنگی، با ابراز تاسف از وضعیت تخریب ساختمان مجاور تماشاخانه سنگلج، سکوت شهرداری را در این زمینه، نشان‌گر کم‌توجهی به جامعه هنری دانست.

به دنبال تخریب ساختمان مجاور تماشاخانه سنگلج که نگرانی‌هایی را بابت امنیت این تماشاخانه قدیمی تهران ایجاد کرده، ابراهیم گله‌دارزاده، فعال تئاتر و کارشناس میراث فرهنگی به ایسنا گفت: در این ماجرا سه مرحله بی‌سلیقگی رخ داده است. اولین نکته اینکه، پیش از تخریب ساختمان کناری تماشاخانه باید اطلاع‌رسانی می‌شد. اگر خانواده تئاتر و مخاطبان از پیش در جریان این تخریب بودند، نه این گونه دچار نگرانی می‌شدند و نه گروه‌های در حال اجرا متضرر می‌شدند اما در حال حاضر گروهی که مشغول اجرای نمایش خود بوده، دچار زیان شده. زیرا مخاطب برای حضور در تماشاخانه احساس ناامنی می‌کند و حق هم دارد چون وقتی ساختمان کناری با ابزارآلات سنگینی تخریب می‌شود، طبیعی است که هم گروه اجرایی و هم مخاطبان احساس ناامنی کنند. در حالیکه اگر از قبل اطلاع‌رسانی می‌شد، با این همه مساله مواجه نمی‌شدیم.

او ادامه داد: از سوی دیگر اگر پیش از تخریب، اطلاع‌رسانی می‌شد، کارشناسان میراث فرهنگی می‌توانستند به اجرای بهتر این تصمیم‌گیری کمک کنند . آنان با اظهارنظرهای کارشناسانه خود به کل فرآیند این ساخت و ساز کمک می‌کردند اما بی‌خبری جامعه هنری و میراث فرهنگی، همه را دچار سوءتفاهم و سردرگمی می‌کند.

گله‌دارزاده با اشاره به اینکه در مرحله تخریب هم اطلاع‌رسانی انجام نمی‌شود، افزود: حالا هم که ساختمان در حال تخریب است، باز هم هیچ گونه اطلاعاتی درباره چگونگی این تخریب اعلام نشده و هیچ ضمانتی بابت تامین امنیت تماشاخانه سنگلج داده نشده است. در تصاویری که از تخریب ساختمان مجاور منتشر شده، هیچ گونه سازه پشتیبانی که بتواند امنیت سنگلج را تامین کند، به چشم نمی‌خورد.

او با تاکید بر ضرورت حضور کارشناسان میراث فرهنگی در مراحل تخریب و ساخت و ساز ساختمان کناری تماشاخانه سنگلج ادامه داد: با توجه به صحبت‌هایی که انجام شده، میراث فرهنگی نظارت چندانی بر این پروژه ندارد در حالیکه کارشناس میراث باید در طول اجرای پروژه در محل مستقر باشد تا جلوی آسیب‌های احتمالی به تماشاخانه گرفته شود. اما متاسفانه معمولا اقدامات ما، بعد از وقوع فجایع و مشکلات رخ می‌دهد و جنبه پیشگیرانه ندارد.

گله‌دارزاده اضافه کرد: در چنین پروژه‌هایی معمولا پیمانکار هزینه‌های پشتیبانی را کاهش می‌دهد چون در صورت بروز هر حادثه‌ای، بیمه را موظف به جبران آن می‌داند. بنابراین علاقه‌مند است کارش را با هزینه کم و سرعت بالا پیش ببرد در حالیکه نباید پیمانکار را رها کرد تا طبق دلخواه خود عمل و به امنیت ساختمان بی‌توجهی کند.

مدیر پیشین مجموعه تئاتر شهر خاطرنشان کرد: درباره آینده این پروژه هم اطلاع‌رسانی نشده و معلوم نیست قرار است چه اتفاقی رخ بدهد در حالیکه هر گونه ساخت و سازی در مجاورت تماشاخانه سنگلج باید طبق قوانین ساختمان‌های

ثبت‌شده در میراث ملی باشد و این شامل ارتفاع ساختمان مجاور و شکل و شمایل آن نیز می‌شود ولی ما اصلا نمی‌دانیم بعد از این تخریب، چگونه ساخت و سازی انجام خواهد شد.

او با تاکید بر وظایف شهرداری‌ها در گسترش فضاها و فعالیت‌های فرهنگی و هنری یادآوری کرد: همان گونه که توضیح دادم، در تخریب ساختمان کناری تماشاخانه سنگلج در هیچ یک از سه مرحله پیش از تخریب، حین و بعد از تخریب، اطلاع‌رسانی انجام نشده و این برازنده شهرداری تهران که بر در و دیوار شهر اشعار شاعران بزرگ این کشور از سعدی تا دیگر شاعران نامدار معاصر را نصب و تلاش می‌کند خود را به عنوان یک چهره فرهنگی نشان بدهد، نیست. این رفتار ما را دچار تناقض می‌کند که آن اقدامات شهرداری، جنبه تبلیغاتی دارد.

او همچنین از سکوت شهرداری درباره انتقادها و هشدارهایی که بعد از تخریب این ساختمان مطرح شده، نیز ابراز تاسف کرد و افزود: این سکوت، یک بی‌سلیقگی بزرگ رسانه‌ای است چراکه حتما باید درباره این موضوع اطلاع‌رسانی می‌شد. از سوی دیگر، ساختمان مجاور سنگلج سال‌ها محل بحث بود تا با پیوستن به این تماشاخانه، ضمیمه سرانه فرهنگی تهران بشود. این موضوع در ادوار گوناگون شورای شهر، شهرداری و نیز ارشاد مورد بحث بوده و بزرگان هنر کشورمان خواستار اجرای آن بودند اما با تخریب ساختمان مجاور تماشاخانه، همه تلاش‌ها، پیگیری‌ها و بحث و گفتگوها بی‌نتیجه ماند.

گله دارزاده با تاکید بر اینکه شهرداری نباید از کنار مسائل فرهنگی به سادگی گذر کند، توضیح داد: در اقدام اخیر شهرداری در مجاورت سنگلج به نظر می‌رسد که شهرداری معتقد است این ساختمان متعلق به ماست و هر کاری بخواهیم با آن انجام می‌دهیم. در حالیکه در خاورمیانه تماشاخانه‌های قدیمی خیلی زیادی نداریم و سنگلج در کنار چند تماشاخانه دیگر در شهرهای دیگری کشورمان، جزو معدود تماشاخانه‌های قدیمی این منطقه از جهان است. چنین تماشاخانه‌ای در هر کشوری به عنوان یکی از جاذبه‌های مهم گردشگری به شمار می‌آید. بی‌تفاوتی و تهدید این ساختمان از سوی نهادی که اشعار شاعران بزرگ را بر در و دیوار می‌زند، زیبنده نیست. بخصوص که فاصله تماشاخانه سنگلج تا شورای شهر و شهرداری فقط چند صد متر است.

این کارشناس میراث فرهنگی متذکر شد: بسیاری از شهروندان تهرانی به دلیل ویژگی‌های بنای سنگلج با آن عکس یادگاری دارند یعنی این ساختمان، بخشی از خاطره جمعی مردم ما و جزو نمادهای شهر ما تلقی می‌شود. در تمام جهان، نهاد شهرداری، توجه خاصی به چنین نمادهایی دارد و خودش حافظ چنین بناهایی است اما حالا شهرداری ما ،خود، مسبب نگرانی خانواده فرهنگ و هنر و مخاطبان شده است.

گله‌دارزاده با ابراز تاسف از سکوت شهرداری در پاسخ به انتقادات و نگرانی جامعه هنری در چند روز اخیر ادامه داد: درباره این موضوع مدام خبرهایی منتشر می‌شود ولی هیچ کسی پاسخگو نیست. مساله اصلی، یافتن مقصر یا خطاکار نیست بلکه تامین امنیت تماشاخانه سنگلج و رفع نگرانی جامعه هنری است و تنها جایی که می‌تواند این نگرانی را برطرف کند، خود شهرداری است ولی در هیچ یک از رسانه‌ها، پاسخی از سوی این نهاد ندیدیم.

او در پاسخ به اینکه شاید این سکوت و پرهیز از اطلاع رسانی به این دلیل بوده که جامعه هنری را در عمل انجام شده قرار بدهند، توضیح داد: امیدوارم چنین نباشد و شفاف‌سازی صورت بگیرد. از شهرداری که خود باید مراقب اماکنی مانند تماشاخانه سنگلج باشد و برای توسعه آن و دسترسی بهتر شهروندان به آن کوشا باشد، انتظار می‌رود هر چه زودتر این نگرانی را برطرف کند و این پاسخگو نبودن پسندیده شهرداری نیست. زیرا یا نشان‌گر بی‌اعتنایی به این همه پرسش و نگرانی است که زیبا نیست یا شاید برای رو به رو نشدن با مخالفت‌های احتمالی است در حالیکه باید مساله را شفاف مطرح کنند. یا می‌توانند مخالفان را قانع کنند یا باید مشکلات احتمالی را که از سوی آنان مطرح می‌شود، برطرف کنند تا پروژه با حداقلِ خطا جلو برود. بنابراین از هر زاویه که بنگریم، این سکوت نه مقرون به صرفه است نه منطقی و نشان‌گر بی‌توجهی به خانوده زحمت‌کش و شریف تئاتر است و امیدوارم هر چه زودتر پاسخ بدهند.

انتهای پیام